Πανάδα ή δυσχρωμία είναι η εμφάνιση καφέ κηλίδων στην επιδερμίδα και κυρίως στο πρόσωπο (μάγουλα, μύτη, μέτωπο, πιγούνι, άνω χείλος). Οι πανάδες εμφανίζονται και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως τα χέρια και ο λαιμός, εάν αυτά εκτίθενται συστηματικά στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία. Θα έχεις ίσως παρατηρήσει ότι πολλές φορές κάνουν την εμφάνισή τους καλοκαιρινούς μήνες.
Οι πανάδες αποτελούν καθαρά αισθητικό πρόβλημα, καθώς δεν προκαλούν πόνο ή άλλες ενοχλήσεις.
Πως δημιουργούνται
Οι κηλίδες και οι δυσχρωμίες του δέρματος δημιουργούνται λόγω διαταραχής της διαδικασίας παραγωγής μελανίνης από τα μελανινοκύτταρα της επιδερμίδας. Στην ουσία πρόκειται για μεγαλύτερη παραγωγή μελανίνης σε κάποιες περιοχές του δέρματος η οποία προκαλεί χρωματική ανομοιομορφία. Σωστό θα είναι να επισημάνουμε πως για να εμφανιστεί μια πανάδα και να γίνει σε εμάς ορατή με γυμνό μάτι, χρειάζονται χρόνια. Συχνά ακούμε, ανθρώπους να λένε «Εμφανίστηκε ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι, μήπως φταίει ότι έκανα αυτή την θεραπεία ή χρησιμοποίησα αυτό το προϊόν;». Οι παράγοντες εμφάνισης τους είναι πολλοί, και θα τους αναφέρουμε πιο κάτω, όμως θα πρέπει να κατανοήσουμε πως μια δυσχρωμία στις περισσότερες περιπτώσεις υποβόσκει πολλά χρόνια πριν εμφανιστεί, και αυτό συμβαίνει όταν όλα αυτά τα χρόνια δεν προστατευόμαστε σωστά από την ηλιακή ακτινοβολία.
Ποιοι εμφανίζουν συχνότερα πανάδες
Οι πανάδες είναι συνηθέστερες στις γυναίκες παρά στους άντρες (μόλις το 10% των ανθρώπων που εμφανίζουν πανάδες είναι άντρες), ιδίως κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης. Στην περίπτωση αυτή οι πανάδες που εμφανίζονται στο πρόσωπο ονομάζονται «μάσκα της εγκυμοσύνης» ή χλόασμα και καθοδηγούνται κυρίως από τις ορμόνες.
Επίσης, πιο επιρρεπή στις πανάδες είναι τα άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα, καθώς και όσοι έχουν κληρονομική προδιάθεσή για την εμφάνισή τους, δηλαδή έχουν συγγενείς με πανάδες.
Παράγοντες Εμφάνισής τους
Ήλιος – Υπεριώδεις Ακτινοβολίες
Οι πανάδες μπορούν να εμφανιστούν για πολλούς λόγους στην επιδερμίδα, ο βασικότερος όλων όμως είναι η χρόνια εκτεταμένη έκθεση μας στον ήλιο χωρίς σωστή ή και καθόλου χρήση αντηλιακού. Γι’ αυτό και το καλοκαίρι είναι η περίοδος που οι πανάδες γίνονται πιο έντονες και ίσως και πιο μεγάλες.
Ορμονικοί Παράγοντες
Συχνά γυναίκες που βρίσκονται σε περίοδο εγκυμοσύνης είναι πιο εύκολο να κάνουν πανάδες. Αυτό οφείλεται στο ότι τα οιστρογόνα υπέρ διεγείρουν τα κύτταρα της χρωστικής, προκαλώντας την υπερπαραγωγή χρώματος με την έκθεση στον ήλιο. Το ίδιο ισχύει και για γυναίκες που κάνουν ορμονικές θεραπείες ή που λαμβάνουν καιρό αντισυλληπτικά.
Η χρήση αντηλιακής προστασίας θα μειώσει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης τους.
Αποτρίχωση – Αρώματα – Καλλυντικά
Πανάδες μπορούμε να εμφανίσουμε στο πρόσωπο ακόμη και μετά από αποτρίχωση, εάν δεν χρησιμοποιούμε αντηλιακό στο σημείο όπου έγινε και εκτεθούμε άμεσα στον ήλιο.
Επίσης κάποια αρώματα αλλά και ορισμένες κρέμες με συγκεκριμένα συστατικά που δεν επιτρέπεται να φοράμε το πρωί, μπορούν να ερεθίσουν την επιδερμίδα και να οδηγήσουν την εμφάνιση καφέ κηλίδων.
Ηλικία
Οι δυσχρωμίες στην επιδερμίδα είναι επίσης αποτέλεσμα και του περάσματος των χρόνων.Οι πανάδες που οφείλονται στην ηλικία συνήθως εμφανίζονται στα χέρια και στο ντεκολτέ.
Κληρονομικότητα
Όπως και σε κάθε τι άλλο, η ποιότητα του δέρματος σχετίζεται άμεσα και με την κληρονομικότητα. Είναι πιο πιθανό λοιπόν να εμφανίσει πανάδες ένα δέρμα που το “έχει” στο DNA του, παρά κάποιο άλλο που δεν επηρεάζεται από την κληρονομικότητα.
Πώς αντιμετωπίζονται
Συχνά οι πανάδες υποχωρούν αυτόματα, χωρίς να χρειάζεται ειδική θεραπεία. Αυτό συνήθως συμβαίνει όταν είναι σαφής η αιτία της εμφάνισής τους, για παράδειγμα μια εγκυμοσύνη ή η λήψη αντισυλληπτικών. Όταν ολοκληρωθεί η εγκυμοσύνη ή αν διακοπεί η λήψη των φαρμάκων, τότε οι πανάδες είναι πιθανό να ξεθωριάσουν από μόνες τους.
Εάν όμως οι πανάδες έχουν πλέον εγκατασταθεί και είναι μόνιμες και έντονες μπορούμε να κάνουμε μια σειρά από θεραπείες για την αντιμετώπισης τους. Μπορούμε να απευθυνθούμε σε έναν επαγγελματία αισθητικό και μόνο, ώστε να διαγνώσει το πρόβλημά μας και να δημιουργήσει την κατάλληλη θεραπεία λεύκανσης για την δική μας ξεχωριστή περίπτωση, καθώς επίσης και να μας προτείνει την ανάλογη συμπληρωματική καλλυντική αγωγή για το σπίτι.
Οι θεραπείες των πανάδων γίνονταν παλαιότερα κατά βάση το φθινόπωρο και το χειμώνα, αποφεύγοντας τους καλοκαιρινούς μήνες. Σήμερα όμως η κοσμετολογία έχει εξελιχθεί τόσο πολύ, που μας δίνει τη δυνατότητα να επιτύχουμε λεύκανση των πανάδων με απόλυτη ασφάλεια και τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς τα συστατικά αυτά που περιέχονται, ενισχύουν το μεταβολισμό του δέρματος και δεν προκαλούν ερεθισμό, κάτι το οποίο συνέβαινε με παλαιότερης γενιάς καλλυντικές ουσίες.
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να ξέρουμε πως η θεραπεία των πανάδων είναι μία χρονοβόρος διαδικασία, και θέλει υπομονή ώστε να επιτύχουμε ένα σωστό και μόνιμο αποτέλεσμα. Όσο πιο πολύ καιρό έχουμε την πανάδα τόσο πιο δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο είναι να τις εξαφανίσουμε. Μέθοδοι και ουσίες όπως π.χ. laser και υδροκινόνη, υπόσχονται γρήγορα και εντυπωσιακά αποτελέσματα, όμως η εμπειρία μας και τα περιστατικά που έχουμε αντιμετωπίσει μας έχουν δείξει πως μέθοδοι που σοκάρουν απότομα την παραγωγή μελανίνης, έχουν ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Με αποτέλεσμα το πρόβλημα να επιστρέφει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, και δυστυχώς ακόμη πιο έντονο.